isim fiil ekleri ne demek?

İsim-fiil ekleri (ad-eylem ekleri), fiil kök veya gövdelerine gelerek onları isim görevinde kullanılan sözcüklere dönüştüren eklerdir. Türkçede üç temel isim-fiil eki bulunur:

• -ma / -me: Fiile gelerek onu bir isim yapar. Fiilin adını, eylemin kendisini ifade eder. Örneğin: "okuma", "yazma", "gülme". (https://www.nedemek.page/kavramlar/İsim-Fiil%20(-ma/-me))
• -ış / -iş / -uş / -üş: Fiile gelerek fiilin yapılış şeklini, tarzını veya eylemin kendisini ifade eder. Örneğin: "geliş", "bakış", "duruş", "gülüş". (https://www.nedemek.page/kavramlar/İsim-Fiil%20(-ış/-iş/-uş/-üş))
• -mak / -mek: Fiile gelerek fiilin adını, eylemin kendisini genel bir şekilde ifade eder. Genellikle mastar eki olarak da bilinir. Örneğin: "gitmek", "gelmek", "oturmak". (https://www.nedemek.page/kavramlar/İsim-Fiil%20(-mak/-mek))

Önemli Notlar:

• İsim-fiil ekleri alan sözcükler fiil anlamını tamamen kaybetmezler. Fiilden türemişlerdir ve fiilimsiler (eylemsiler) grubuna girerler.
• İsim-fiiller, isim gibi kullanılmalarına rağmen fiil gibi fiil kökünden türedikleri için fiillere özgü bazı özellikleri de taşırlar. Örneğin, fiiller gibi nesne alabilirler veya zarf tümleci ile birlikte kullanılabilirler.
• "-ma / -me" eki, olumsuzluk eki olan "-ma / -me" ile karıştırılmamalıdır. Olumsuzluk eki fiilin anlamını olumsuz yaparken, isim-fiil eki fiilden isim türetir.
• İsim-fiil ekleri ile türetilen bazı sözcükler zamanla kalıplaşarak isimleşebilirler. Bu durumda fiilimsilik özelliklerini kaybederler.